Toxoplasma gondii is een parasiet (een eencellige parasiet, valt onder de coccidia) die vooral door ( jonge) katten wordt uitgescheiden. Katten raken met deze parasiet besmet door het eten van een besmet prooidier, rauw vlees of oocysten ( besmette cystes) van de parasiet die in de omgeving liggen (besmette grond). Vrijwel alle dieren en de mens kunnen besmet raken. De kat is eindgastheer.
Ook de mens kan besmet raken met deze oocysten. De mens kan besmet raken via besmette ontlasting van de kat, via besmette grond (verontreinigd door kattenontlasting) of door het eten van onvoldoende verhit vlees van besmette dieren ( landbouwhuisdieren kunnen besmet zijn zonder ziekteverschijnselen. De parasiet is dan in het vlees aanwezig.) Als een mens besmet is met Toxoplasma heet dat Toxoplasmose.
Een Toxoplasma-infectie bij de mens wordt vaak niet opgemerkt, aangezien de infectie zelden tot ziekteverschijnselen leidt. Eventuele tekenen van infectie zijn weinig specifiek: moeheid, lusteloosheid, soms wat koorts of huiduitslag. Wanneer je als mens eenmaal een Toxoplasma infectie hebt gehad, ben je er daarna immuun voor ( je kunt het niet nog een keer krijgen).
Dit verhaal is echter anders voor zwangere vrouwen en mensen met een verminderde weerstand.
In Nederland heeft ongeveer 80% van de vrouwen nog geen Toxoplasma-infectie doorgemaakt, op moment dat ze zwanger worden.
Wanneer een vrouw tijdens haar zwangerschap voor het eerst besmet raakt met Toxoplasma, loopt het ongeboren kindje risico op ernstig aangeboren afwijkingen van ogen en hersenen. Daarbij is er risico op een miskraam of vroeggeboorte. Een en ander is afhankelijk van hoe ver de zwangerschap gevorderd is op moment van infectie van de moeder. Men spreekt hier van aangeboren Toxoplasmose. De verschijnselen van aangeboren Toxoplasmose zijn niet altijd direct zichtbaar. Soms komen de klachten pas op latere leeftijd; dit betreft dan vaak oogklachten. Het is dus erg belangrijk dat de moeder tijdens de zwangerschap niet geinfecteerd raakt. Het screenen tijdens de zwangerschap op deze ziekte door eenmalig bloedonderzoek levert niet voldoende informatie op en wordt daarom in Nederland dan ook niet standaard uitgevoerd.
Ook mensen met een verminderde weerstand kunnen ernstigere klachten krijgen bij Toxoplasmose, zoals oogontstekingen, longontsteking en hersenvliesontsteking. Daarbij kan een infectie in het verleden bij iemand met een afweerstoornis weer actief worden. Dit kan worden voorkomen door een preventieve behandeling.
Adviezen tijdens de zwangerschap
Ook belangrijk: de kat hoeft dus niet uit huis, want een besmetting door direct contact met de kat is onwaarschijnlijk…..
Voor meer informatie kunt u ook terecht op http://www.RIVM.nl
