Teken en bijbehorende ziekten bij de hond

Lyme – Borrelia burgdoferi – Borreliose

Binnen Europa is de ziekte van Lyme/Borreliose de meest voorkomende infectie, die overgedragen wordt door teken. De teek brengt de infectie over via bacteriën (spirocheten). 20 % van de teken in Nederland is besmet met deze Borrelia-bacterie. Het is niet helemaal duidelijk of honden echt ziek kunnen worden van de Lyme bacterie. In experimenten lijken honden er niet gevoelig voor, maar in de praktijk zijn wel aanwijzingen dat bepaalde ziektes (nierproblemen, huidproblemen, neurologische problemen) gelinkt zijn aan deze bacterie. Er moet in ieder geval altijd rekening worden gehouden met de mogelijkheid van een andere oorzaak van de klachten dan de ziekte van Lyme, ook al is de test voor Lyme positief.

Er zijn verschillende soorten teken, maar in dit geval gaat het om de Ixodes ricinus teek, de schapenteek, die in heel Europa voorkomt. . De teek leeft in bosrijke gebieden en op plekken met hoog gras, maar ook in uw eigen achtertuin. Teken kunnen het hele jaar actief zijn, wanneer de wintertemperaturen gunstig zijn, maar de piekperiode loopt van juni-september.

Symptomen van deze ziekte kunnen zijn:

  • Kreupelheid
  • Koorts
  • Sloomheid
  • In ernstige gevallen ontstaan problemen met de nieren, het hart of het zenuwstelsel.

De Ixodes teek kan de ziekte van Lyme ook overdragen op mensen. Jaarlijks worden er ongeveer 65.000 gevallen binnen Europa gemeld. De symptomen kunnen heel algemeen zijn, zoals koorts, hoofdpijn en vermoeidheid, maar kunnen ook ernstiger worden met problemen van het hart, de gewrichten en het zenuwstelsel. U kunt het risico op tekenbeten bij uzelf verminderen door insectenwerende middelen te gebruiken en lange broeken en mouwen te dragen wanneer u door bossen of grasland loopt. Mensen kunnen de ziekte van Lyme niet rechtstreeks van honden of katten krijgen. Maak de teek na verwijderen dood, zodat de teek niemand meer kan besmetten.

Babesia canis – Babesiose (piroplasmose)
Babesiose wordt veroorzaakt door een protozo, een eencellig organisme, dat leeft in de rode bloedcellen. Er zijn 2 tekensoorten die de ziekte kunnen overbrengen; deze teken komen tegenwoordig ook in Nederland voor. Vanaf het moment dat de teek gaat bloedzuigen duurt het ongeveer 3 dagen voordat de ziektekiemen worden overgedragen op het dier. Binnen 10 tot 20 dagen worden de eerste symptomen gezien. De ziekte geeft in eerste instantie:

  • Koorts
  • Slechte eetlust en braken
  • Bloedarmoede
  • Bloed in urine

Babesia kan genezen worden. Zonder behandeling overleeft de hond deze ziekte niet. Als de hond de ziekte overleeft, blijven er helaas vaak chronische klachten over, waaraan de hond later alsnog kan overlijden, zoals een verhoogde hartslag, ademhalingsproblemen en vergrote lymfeknopen. Deze aandoening kan niet op mensen worden overgedragen.

Ehrlichia canis – Ehrlichiose (rickettssiose)
Er zijn 2 soorten teken die deze parasiet op onze dieren kan overdragen. De parasiet leeft in de witte bloedcellen van de patiënt. De ziekteverschijnselen ontstaan langzaam binnen 5 tot 20 dagen:

  • Koorts, rillingen
  • Neerslachtigheid
  • Gebrek aan eetlust
  • Bloedarmoede
  • Pijnlijke spieren en gewrichten
  • Bloed in urine
  • Ernstige nek- en rugklachten
  • Neurologische verschijnselen

Als de ziekte niet behandeld wordt, heeft het vaak een dodelijke afloop of krijgt het een chronisch verloop. Acute Ehrlichia herstelt met behandeling doorgaans goed. Bij chronische Ehrlichia kan een behandeling het dier ook wel ziektevrij maken maar er is vaak niet 100% herstel. De hond is dan niet ziek maar ook niet fit en heeft bijv blijvende oogschade. Bij verminderde weerstand kan de ziekte ook opnieuw opspelen.

Bescherming
Enkele ziekten kunnen behandeld worden, maar het is natuurlijk beter om uw dier te beschermen tegen de teken. Dit kan middels tekenwerende of tekendodende middelen, zoals een spot-on (pipet) halsband, of tablet. Daarbij is het sinds kort mogelijk om uw hond te vaccineren tegen de ziekte van Lyme / Borreliose. De vaccinatie wordt de eerste keer opgestart met 2x vaccineren, met 3-6 weken ertussen. Daarna werkt het vaccin een jaar. Het vaccin geeft bescherming tegen de overdracht van de ziekte, niet tegen de teek. Tekenpreventie blijft dus noodzakelijk.

Anaplasma

Bij deze wat minder bekende tekenziekte brengt de schapenteek ( Ixodes ricinus) de bacterie Anaplasma phagocytophilum over. In zuid-Europa gaat het om de bacterie Anaplasma platys.

De infectie verloopt soms zonder symptomen en anders zijn ze vergelijkbaar met die bij Ehrlichia:

  • Koorts
  • Niet willen eten
  • Soms kreupelheid
  • Overgeven
  • Diarree
  • (Huid-)Bloedingen
  • Bleke slijmvliezen
  • Er is een tekort aan bloedplaatjes
  • Vergrote lymfeklieren
  • Vergrote milt
  • Benauwdheid

Als de hond naast Anaplasma ook Ehrlichia heeft, zijn de verschijnselen heftiger. Na behandeling genezen de honden volledig.

Neem contact op met De Berg